Podsumowanie Projektu "Rumskie dzieci mają moc"

Fundacja Dla Was w okresie styczeń - lipiec 2025 r. realizowała projekt grantowy „Rumskie dzieci mają MOC”, będący częścią ogólnopolskiego projektu „Wzmacniamy Europę SPLOTowymi wartościami” – edycja II, etap II.

Pierwszym etapem, jeszcze przed rozpoczęciem działań było przeprowadzenie w pięciu rumskich szkołach podstawowych, które zgłosiły chęć udziału w projekcie, ankiety diagnozującej poziom wiedzy dzieci na temat ich praw. Pytano m.in. o to, czy dzieci znają swoje prawa, wiedzą, gdzie szukać pomocy w przypadku ich naruszenia, oraz czy są świadome, że ich prawa są zagwarantowane przez różne instytucje.

W badaniu wzięło udział ponad 1000 uczniów, podzielonych na dwie grupy wiekowe: klasy 1–4 (grupa młodsza) oraz klasy 5–8 (grupa starsza). Wyniki ankiety ujawniły, że chociaż ponad 90% dzieci deklarowało, że ma swoje prawa, aż 60% z nich nie potrafiło wymienić żadnych konkretnych lub znało tylko niektóre z nich.

Na pytanie, czy prawa dziecka są zagwarantowane przez państwo, Unię Europejską i inne organizacje:

· 40% młodszych dzieci odpowiedziało, że nie są,
· wśród dzieci starszych 10% uważało, że prawa nie są zagwarantowane, a 36% nie wiedziało, jak jest naprawdę.

Młodszym uczniom zadano także pytanie, czy wszystkie dzieci mają takie same prawa. Zaskoczyło nas, że ponad 24% z nich uważa, że nie. Z kolei starsi uczniowie zostali zapytani o dokumenty, w których zapisane są prawa dziecka, oraz o znajomość telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży. Na oba pytania ponad 80% dzieci nie znało odpowiedzi.

1 / 2

Na pytanie, czy prawa dziecka są zagwarantowane przez państwo, Unię Europejską i inne organizacje:

· 40% młodszych dzieci odpowiedziało, że nie są,
· wśród dzieci starszych 10% uważało, że prawa nie są zagwarantowane, a 36% nie wiedziało, jak jest naprawdę.

Wyniki te były alarmujące i jasno pokazały, jak niski jest poziom wiedzy dzieci na temat przysługujących im praw.

W odpowiedzi na te potrzeby, w ramach projektu Fundacja Dla Was zorganizowała szereg działań edukacyjnych mających na celu upowszechnianie wiedzy o prawach dziecka i człowieka zawartych w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej (KPP UE) oraz innych unijnych dokumentach, takich jak Strategia UE na rzecz Praw Dziecka 2021–2024.

Dla uczniów klas 1–5 zorganizowano konkurs plastyczny pt. „Rumskie dzieci mają MOC – jak rozumiesz prawa dziecka?”. Celem konkursu było zachęcenie dzieci do refleksji nad własnymi prawami i promocja takich wartości, jak godność ludzka, równość, sprawiedliwość społeczna i solidarność. W konkursie wzięło udział 152 dzieci, co spotkało się z dużym entuzjazmem organizatorów.

W szkołach podstawowych przeprowadzono także warsztaty edukacyjne dla starszych dzieci pt. „Prawa dzieci i młodzieży w świetle KPP UE”, a dla rodziców i osób pracujących z dziećmi warsztaty pod nazwą „Budowanie relacji z dziećmi i młodzieżą z poszanowaniem ich praw”. Uczestnicy zapoznali się z podstawami KPP UE w kontekście kształtowania relacji i kompetencji społecznych.

Młodzież licealna wzięła udział w debacie oksfordzkiej, w której tezą było: „Karta Praw Podstawowych UE dostatecznie zabezpiecza ochronę praw dziecka”. Dodatkowo zorganizowano debatę otwartą, która stworzyła przestrzeń do dialogu o ochronie praw dzieci i młodzieży, wartościach UE oraz działaniach wspierających rozwój młodzieży i społeczności lokalnych. W debacie wzięli udział: przedstawiciele dzieci i młodzieży, władz samorządowych, organizacji pozarządowych, dyrektorzy szkół i nauczyciele.

W ramach projektu zorganizowano także wycieczkę edukacyjną do Gdańska (w tym do Muzeum II Wojny Światowej), której celem było porównanie historycznego i

współczesnego podejścia do praw człowieka i dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem Karty Praw Podstawowych UE. W wycieczce wzięło udział 54 dzieci z Rumi.

Podsumowanie projektu miało miejsce podczas pikniku z okazji Dnia Dziecka, zorganizowanego wspólnie z Miastem Rumia. Wręczono wtedy nagrody zwycięzcom konkursu plastycznego oraz przeprowadzono rodzinny konkurs wiedzy o KPP UE.

Działania zrealizowane w ramach projektu przyczyniły się do znaczącego wzrostu świadomości dzieci, młodzieży oraz dorosłych na temat praw zagwarantowanych przez KPP UE. Wyniki końcowej ankiety ewaluacyjnej wykazały wyraźną poprawę:

· znajomość praw dziecka oraz świadomość, że są one gwarantowane przez państwo i Unię Europejską, wzrosły do ponad 90%,
· dzieci ze starszych klas potrafią wskazać dokumenty zawierające prawa dziecka oraz przynajmniej jeden numer telefonu zaufania – oba wskaźniki również przekroczyły 90%.

Projekt pokazał, jak ważne są inicjatywy edukacyjne w zakresie praw dziecka. Wysłuchaliśmy dzieci, młodzież, rodziców i nauczycieli – wszyscy zgodnie przyznali, że takie działania mają ogromny sens i realnie przyczyniają się do budowania świadomego, obywatelskiego społeczeństwa.